Paul Auster - 4321

4321. Μια αντίστροφη μέτρηση ήταν και η αναμονή μου για αυτό το βιβλίο. Αγαπημένος συγγραφέας ο Auster περίμενα με αγωνία το 4321. Και ήρθε η ώρα. Πήγα να το αγοράσω χωρίς πρώτα να έχω κοιτάξει ούτε τιμή, ούτε κριτικές αφού δεν θα διαπραγματευόμουν την αγορά του. Ήταν σιγουράκι. Στο βιβλιοπωλείο ανακάλυψα ότι το καινούριο βιβλίο του Paul Auster αποτελούνταν από 866 πυκνογραμμένες σελίδες, σε ένα μεγάλο σκληρόδετο τόμο. Κόμπιασα λίγο με την τιμή και το μέγεθος αλλά το προχώρησα. Δεν αφήνεις εύκολα τέτοια βιβλία να σε περιμένουν στο ράφι του βιβλιοπωλείου.

Φυσικά η ανάγνωση του δεν με απογοήτευσε. Το τελευταίο βιβλίο του Auster επιβεβαιώνει για άλλη μια φορά το συγγραφικό του ταλέντο. Γραφή που ρέει, το διαβάζεις απολαμβάνοντας κάθε πρόταση, έχοντας την εντύπωση ότι δίπλα σου είναι ο ίδιος ο Auster που σου διηγείται, ένα κρύο βράδυ του χειμώνα, την ιστορία του Ferguson, εγγονού ενός Εβραίου Ρώσου μετανάστη του Reznikoff, του οποίο το επίθετο από κάποιο λάθος στο Elli’s Island μετατρέπεται στο αμερικάνικο Ferguson.

Ο Auster διηγείται την ιστορία αυτού του παιδιού σε τέσσερις διαφορετικές εκδοχές ακολουθώντας το σε επτά διαφορετικές χρονικές περιόδους της ζωής του. Η ιστορία του ίδιου παιδιού, γεννημένο από τους ίδιους γονείς στο ίδιο σπίτι σε μια συγκεκριμένη στιγμή του χρόνου παίρνει άλλους δρόμους καθώς η ζωή ξεδιπλώνει τέσσερα διαφορετικά σενάρια γι’ αυτόν. Εγχείρημα δοκιμασμένο και από άλλους συγγραφείς και σεναριογράφους, ο Auster το αναλαμβάνει καταφέρνοντας να μας κάνει να παρακολουθούμε με ενδιαφέρον τις ιστορίες του, αναπτύσσοντας έναν Ferguson που ενώ στη ζωή του αντιμετωπίζει εντελώς διαφορετικές καταστάσεις διαμορφώνοντας έτσι και διαφορετικό χαρακτήρα σε κάθε εκδοχή της ιστορίας του, είναι όμως και ο ίδιος, πράγμα δύσκολο να συλλάβεις και να περιγράψεις αφού δεν είσαι σίγουρος διαβάζοντας το βιβλίο πού έγκειται αυτή η ομοιότητα, ποια είναι αυτή η βασική του ουσία που τον κάνει «έναν ήρωα» και όχι τέσσερις, σε όλες τις ιστορίες τον ίδιο αλλά συγχρόνως και τόσο διαφορετικό.

Ο Ferguson γεννιέται το 1947, λίγο μετά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο με αποτέλεσμα το σκηνικό του βιβλίου να είναι η μεταπολεμική Αμερική, ο πόλεμος στο Βιετνάμ, το κίνημα των χίπηδων, η αντίδραση στο κατεστημένο, η δολοφονία του Κένεντι, o ψυχρός πόλεμος, η αντικομουνιστική υστερία, οι Μαύροι Πάνθηρες, το φεμινιστικό κίνημα, oi ταραχές στα Πανεπιστήμια, οι περιορισμοί στην εργατική δύναμη των σωματείων και γενικά μια Αμερική στην οποία παλεύουν οι «καλές» με τις «κακές» δυνάμεις, μια Αμερική που δείχνει τα δόντια της καταστέλλοντας ελευθερίες αλλά συγχρόνως παρέχει τις κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη και διεκδίκηση των ιδεών της ελευθερίας, της ισότητας και της ειρήνης. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου του ο Auster μας περιγράφει δύο δεκαετίες που άλλαξαν την Αμερική, δύο δεκαετίες που άλλαζε ο κόσμος όλος καθώς η Ευρώπη έγλυφε τις πληγές της και η Αμερική έπαιζε με την Ρωσία σαν τη γάτα με το ποντίκι.

Και μέσα σε όλο αυτό το πολιτικό σκηνικό ο Auster μας μιλάει για όλα όσα μας ενδιαφέρουν σε αυτή τη ζωή. Για τον έρωτα, την φιλία την οικογένεια, την προδοσία, την απώλεια, την αδικία, την ομοφυλοφιλία, την περιττότητα του φύλου, την υπαρξιακή μοναξιά, τον θάνατο, την συνειδητοποίηση της αδυναμίας μας, την ζήλια και τον φόβο στοιχεία παρόντα σε όλες τις εκδοχές του Ferguson αφού κανείς δεν μπορεί να γλυτώσει από την ανθρώπινη φύση, όλοι οι δρόμοι που μπορεί να ακολουθήσει κάποιος αποτελούνται ακριβώς από τα ίδια στοιχεία και όλες οι εκδοχές έχουν τις ίδιες πιθανότητες να πραγματοποιηθούν. Η τύχη μας κάνει να παίρνουμε τον έναν δρόμο αντί για τον άλλο, να καταλήγουμε εκεί ή αλλού δεσμευόμενοι από τους ίδιους νόμους έχοντας μόνο την ψευδαίσθηση ότι εμείς βρισκόμαστε στο τιμόνι της ζωής μας.

Ένα βιβλίο για το πώς γράφεται ένα βιβλίο. Ένα βιβλίο από τον μετρ του είδους. Παρόλο το μέγεθος του δεν ήθελα να τελειώσει.

http://www.globalview.gr/2017/10/28/%ce%b2%ce%b9%ce%b2%ce%bb%ce%af%ce%bf-paul-auster-4321-%ce%b3%cf%81%ce%ac%cf%86%ce%b5%ce%b9-%ce%b7-%ce%bc%ce%b1%cf%81%ce%af%ce%b1-%cf%81%ce%ae%ce%b3%ce%b1/?fbclid=IwAR0UTCl8Q7HA4EHPLW792-RuXtn60KCWhBOFJZHPkLgVm3UMk_Oz1UV2fgM