Anthony Doerr - About Grace

Anthony Doerr. Ο συγγραφέας του «All the light we cannot see», που βραβεύτηκε με το βραβείο Pulitzer, σίγουρα δεν είναι συγγραφέας του «ενός βιβλίου». Έχοντας ήδη ενθουσιαστεί από αυτό το βιβλίο, διάβασα πρόσφατα το πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο «About Grace». Ένα βιβλίο για το χρόνο, το χιόνι, την μοίρα και την συγχώρεση. Στο About Grace ο Doerr αφηγείται την ιστορία ενός μετεωρολόγου που έχει την ικανότητα ή αδυναμία στα όνειρα του να βλέπει γεγονότα που πρόκειται να συμβούν. Την ικανότητα αυτή την είχε από μικρός. Ένα όνειρο στο οποίο προέβλεψε το ατύχημα ενός άντρα που ποτέ δεν είχε ξαναδεί τον έκανε να χάσει τον ύπνο του για πολύ καιρό.

Στην ενήλικη ζωή του, ένα όνειρο τον έκανε να γνωρίσει την μελλοντική του γυναίκα. Ένα ακόμα όνειρο όμως λίγο καιρό μετά τον έκανε να την χάσει. Το όνειρο προέβλεπε ότι κάτι κακό θα συνέβαινε στην κόρη που είχαν αποκτήσει μαζί, την Grace. Είδε τον εαυτό του χωμένο κάτω από το νερό να προσπαθεί να την σώσει χωρίς όμως να το καταφέρνει. Αφού τα όνειρα του διαδραματίζονταν στο μέλλον ακριβώς όπως τα είχε δει, σκέφτηκε ότι ο μόνος τρόπος να ανατρέψει το όνειρο ήταν να φύγει μακριά της. Με αυτόν τον τρόπο μπορούσε να τροποποιήσει το γεγονός. Μπορούσε να κοροϊδέψει την μοίρα. ‘Η τουλάχιστον να προσπαθήσει.

Ο πρωταγωνιστής του βιβλίου ο David Winkler εμφανίζεται σαν ένας τραγικός ήρωας που παλεύει να απαλλαγεί από το βάρος που του δημιουργεί το ότι «γνωρίζει». Σε πολλά σημεία του βιβλίου βρισκόμαστε αντιμέτωποι με το ερώτημα για το αν τελικά ο ίδιος προκαλεί την μοίρα του δημιουργώντας τα όνειρα ή αν τα όνειρα είναι απλώς το «διάβασμα» της μοίρας.

Το βιβλίο αποτελεί έναν στοχασμό για τον ρόλο που παίζουμε στην αλληλουχία των γεγονότων της ζωής μας. Στοχασμό πάνω στην αναγκαιότητα της μοίρας, στον έλεγχο που έχουμε πάνω στο κάθε τι που θα μας συμβεί. Και κατ’επέκταση στοχασμό στο τι ακριβώς είναι η ζωή μας.

Ο αγώνα του Winkler είναι τιτάνιος. Θα θυσιάσει την ζωή που έχει με τους ανθρώπους που αγαπάει προσπαθώντας να ξεφύγει από ένα μέλλον που θεωρεί προδιαγεγραμμένο. Θα φύγει μακριά αλλάζοντας εντελώς τις προδιαγραφές της ύπαρξης του. Αφήνοντας τον τόπο του, την Αλάσκα το χιόνι που τόσο αγαπάει και τον δυτικό τρόπο ζωής θα βρεθεί στο θερμό κλίμα του Ισημερινού, παλεύοντας με τα χέρια του για την επιβίωση του. Η φυγή του μπορεί να θεωρηθεί και ένας τρόπος εξαγνισμού, μία έκκληση προς τον Θεό, μία ανθρωποθυσία. Η δικιά του θυσία, ο δικός του μόχθος μπορεί να χρησιμεύσει ως κυματοθραύστης της μοίρας ως η δύναμη που θα ορθώσει εμπόδια σε αυτό το ανώτερο που ελλοχεύει στα όνειρα του.

Too good to be true, though. Γιατί οι δυνάμεις της ύπαρξης δεν γνωρίζουν γεωγραφικούς περιορισμούς. Το φορτίο του ο Winkler το κουβαλάει μαζί του γιατί το φορτίο του είναι ο ίδιος του ο εαυτός. Έτσι δεν συμβαίνει με όλους μας; Ο Winkler καταφέρνει να δημιουργήσει σχέσεις δυνατές στον τόπο αυτοεξορίας του. Μέχρι που τα όνειρα έρχονται πάλι. Δυνατά και ανελέητα. Αλλά αυτή τη φορά αποφασίζει να τα αντιμετωπίσει.

Ο Winkler είναι ένας ήρωας αρχαίας τραγωδίας που σε αντίθεση με τους κλασικούς ήρωες παίρνει την μοίρα στα χέρια του. Το πεπρωμένο του δεν τον λυγίζει. Εκείνος το δημιουργεί. Είναι ένας μοντέρνος ήρωας που καταφέρνει να κουβαλήσει το φορτίο που του μοιράστηκε και να το τοποθετήσει μπροστά στην μοίρα λέγοντας: Είδες; Είμαι πιο δυνατός από εσένα. Είμαι Άνθρωπος.

Όλες οι σελίδες του βιβλίου μεταφέρουν τον αναγνώστη σε ένα μαγικό χώρο. Εκεί που τα έντομα είναι όμορφα, εκεί που κάθε νιφάδα χιονιού αξίζει παρατήρηση. Που ο κόσμος όλος είναι σαν μία δαντέλα, φτιαγμένη με τέτοια τέχνη και προσοχή ώστε σε κάνει να στέκεσαι στην κάθε μικρή λεπτομέρεια. Το όμορφο χιόνι, αγνό, άσπρο, βρώμικο, πατημένο. Το νερό στη βάση κάθε ύπαρξης. Σύσταση του κόσμου. Συνδετικός κρίκος. Το νερό μας πνίγει και μας καθαρίζει συγχρόνως. Το νερό στα όνειρα του Winkler και σε κάθε βήμα της ζωής του. Ενώνει τον χρόνο, τον τόπο ακόμα και την ξύπνια με την κοιμισμένη διάσταση της ζωής.

Θα το ξαναδιάβαζα. Σίγουρα.