Wednesday, March 6, 2019

Κωνσταντίνος Τριανταφυλάκης -Μια άλλη ευκαιρία


«Πρώτα μου έκανε εντύπωση ο άστεγος. Όχι ότι άστεγοι υπάρχουν λίγοι, αλλά ο συγκεκριμένος δεν φαινόταν να ήταν ένας «συνηθισμένος» άστεγος. Τουλάχιστον όχι ένας άστεγος όπως τον έχουμε οι περισσότεροι στο μυαλό μας. Γιατί, για να πούμε την αλήθεια, δεν υπάρχουν «συνηθισμένοι» άστεγοι. Κάποιοι απλώς έχουν «συνηθίσει» να είναι άστεγοι. Αυτό ακριβώς. Αυτός ο άστεγος που βρήκα στο βιβλίο του Κωνσταντίνου Τριανταφυλλάκη «Μία άλλη ευκαιρία», δεν είχε συνηθίσει ακόμα να είναι άστεγος. Μάλλον αυτό ήθελα να πω από την αρχή.
Και έτσι το ξεκίνημα του βιβλίου με έκανε να θέλω να διαβάσω παρακάτω και να δω τι στο καλό είχε συμβεί σε αυτόν τον άμοιρο άνθρωπο που έκανε παρέα με τα σκυλιά, λες και ήταν καρδιακοί του φίλοι. Γιατί δεν είχε κάπου να μείνει όταν ήταν ολοφάνερο από τους τρόπους του ότι σώμα του κάποτε ξάπλωνε σε μαλακά στρώματα; Τι καλύτερος τρόπος λοιπόν να ξεκινάει μία ιστορία από έναν άστεγο που διαβάζει Τζόις με έναν σκύλο δίπλα του που μιλάει;
Το βιβλίο «Μία άλλη ευκαιρία» είναι η ιστορία μια αδικίας, σαν αυτές τις παλιές που διαβάζουμε σε κάτι τραγωδίες όπου ο ήρωας, όπως και ο Οδυσσέας βολοδέρνει και προσπαθεί να ξετυλίξει το κουβάρι των βασάνων που έχουν πέσει πάνω του από τους θεούς και από την μοίρα. Έτσι κι εδώ ο Παυλίδης (ο άστεγος) κατατροπώνεται από μια αδικία τόσο μεγάλη που την αφήνει να τον καταπιεί. Δεν την παλεύει, δεν εναντιώνεται σε αυτήν γιατί μάλλον μέσα του τον τρώνε οι ενοχές. Τις περισσότερες φορές δεν έχει σημασία αν όντως φταίξαμε, αν αυτό που έχει συμβεί θα μπορούσαμε να το αποτρέψουμε, αν αυτό που έγινε ήταν καθαρά δική μας συνειδητή μοχθηρή πράξη, το μόνο που έχει σημασία είναι το αν εμείς πιστεύουμε ότι φταίμε. Ο ήρωας που υποφέρει είναι αυτός που δεν μπορεί να αποδεχτεί την μη-ενοχή του. Γιατί για να έρθει η κάθαρση πρέπει να την ζητήσουμε πρώτα εμείς.
Η ιστορία του ιατρού Παυλίδη είναι μια ιστορία τέτοια. Ενοχής και κάθαρσης. Ιστορία δικαίωσης. Που για να έρθει πρέπει πρώτα ο Παυλίδης να συρθεί κάτω, στο πεζοδρόμιο, να απαρνηθεί κάθε δικαίωμα σε οποιαδήποτε απόλαυση, να γίνει ίσος με το υποτιθέμενο θύμα του. Οι εχθροί οι εξωτερικοί θα εξοντωθούν μόνο όταν εκείνος είναι έτοιμος να συγχωρέσει τον εαυτό του. Γιατί εχθροί πάντα υπάρχουν, αλλά η αδυναμία μας τους δίνει την δύναμη να μας νικούν. Γύρω από την ιστορία του Παυλίδη, ο Τρανταφυλλάκης πλέκει ιστορίες αλληλένδετες, ιστορίες ανθρώπινες που βοηθούν την εξέλιξη της πλοκής, εισάγει χαρακτήρες ξεκάθαρους με τα δικά τους ηθικά διλήμματα, που βασανίζονται και αυτοί με την σειρά τους, άλλοι λιγότερο και άλλοι –οι πιο αδύναμοι- περισσότερο καθώς υποκύπτουν σε εύκολες λύσεις και πειρασμούς θυσιάζοντας την ακεραιότητα τους, μόνο και μόνο για να το μετανιώσουν αργότερα πικρά αφού σε αυτό το βιβλίο όπως είπαμε οι πορείες των ηρώων μας θυμίζουν ήρωες αρχαίας τραγωδίας και οι θεοί δεν αστειεύονται με αυτά τα πράγματα.
Η γραφή του Τριανταφυλλάκη γάργαρη,- αυτή η λέξη μου έρχεται για να την περιγράψω- ρέει, ειδικά όταν είναι να περιγράψει εικόνες όπως το κτήμα της γυναίκας του Έκτορα , τον ουρανό, τα λουλούδια, την θάλασσα, αυτή την ομορφιά που υπάρχει γύρω μας όταν φεύγουμε από την γκρίζα πόλη, αυτήν την ομορφιά που είναι τόσο εμφανές ότι θαυμάζει ο ίδιος ο Τριανταφυλλάκης κάθε μέρα, με όλη του την ψυχή, γιατί κανείς δεν μπορεί να γράψει έτσι για κάτι όταν αυτό το κάτι δεν έχει γίνει κομμάτι του.
Ο Έκτορας, κατεστραμμένος από την κρίση, με χρυσή καρδιά αλλά με ένα μεγάλο κενό ακριβώς στo μέσο του στέρνου, ακριβώς εκεί στο πολύτιμο μέταλλο – αγαπά αλλά δεν μπορεί. Η Ελένη παραπατά, ο Γιώργος είναι ιδεολόγος, ρομαντικός και απένταρος. Η Πέρσα σε προσωρινή πλάνη –έτσι θα έλεγα- έχασε τον προσανατολισμό της για το τι είναι σημαντικό στην ζωή- κινείται και αυτή ψάχνοντας και η μοίρα την βοηθάει. Οικογενειακές σχέσεις που πάσχουν γιατί βασίστηκαν για λίγο σε λάθος βάσεις. Η κρίση όμως μέσα στα κακά που φέρνει, έχει και το καλό ότι ξεσκεπάζει οτιδήποτε σαθρό –το ρίχνει και το γκρεμίζει- δίνοντας του την ευκαιρία (μια άλλη ευκαιρία) να ξαναστηθεί καλύτερα. Το χρήμα σκεπάζει τα κίνητρα, τις σχέσεις, ομορφαίνει επιφανειακά, ξεγελώντας και οδηγώντας τον ανυποψίαστο σε λάθος δρόμους και λάθος αποφάσεις. Η ευκολία σκεπάζει την αλήθεια μέχρι να είναι πια αργά ή κάποιες φορές σχεδόν αργά. Τίποτα δεν είναι εύκολο σε αυτή τη ζωή, η ευκαιρία είναι για αυτούς που βλέπουν και την αρπάζουν, για αυτούς που μέσα τους ξέρουν τι είναι πραγματικά αυτό που πρέπει να κάνουν. Και όλο αυτό το κουβάρι σχέσεων, ιστοριών, μπερδεμάτων και αγωνίας εκτυλίσσεται κατά μεγάλη μου ευχαρίστηση σε γνωστές γειτονιές της Αθήνας τις οποίες ο Τριανταφυλλάκης μας κάνει να τις θυμηθούμε. Το Παγκράτι, η περιοχή του Χίλτον, το Κολωνάκι και τα Εξάρχεια, περιοχές δικές μου πολύ οικίες, γι αυτό και στέκομαι σε αυτές, γιατί όταν το διάβαζα τις περπατούσα μαζί με τους χαρακτήρες και ένοιωθα το βιβλίο ακόμα πιο αληθινό καθώς όλα αυτά που συμβαίνουν μέσα του, δεν έγιναν κάπου μακριά, σε ένα μέρος που δεν μας αγγίζει, αλλά γίνονται κάθε μέρα δίπλα μας, έξω από το σπίτι μας, στο δρόμο για την δουλειά, όταν βγαίνουμε για βόλτα τις Κυριακές, στους γείτονες μας αλλά ακόμα και σε εμάς. Το μόνο που μένει είναι να μπορέσουμε να τις δούμε. Όχι όμως με τα μάτια, γιατί όπως είπε και η αλεπού στον Μικρό Πρίγκιπα (Σαιντ Εξυπερύ) «Είναι πολύ απλό: μόνο με την καρδιά βλέπεις καλά. Την ουσία τα μάτια δεν την βλέπουν.»
Ε, αυτό λοιπόν αισθάνθηκα. Ότι τις ιστορίες του ο Τριανταφυλλάκης τις βλέπει με την καρδιά. Εύχομαι καλή ανάγνωση στον επίδοξο αναγνώστη."

No comments:

Post a Comment